Rác thải chứa chất độc hại gây ung thư và vô sinh nằm lẫn lộn giữa khu dân cư.
Rác thải chứa chất gây ung thư và vô sinh được tập kết giữa khu dân cư ở Văn Môn, nơi mà nhiều hộ dân vẫn thu gom và tái chế máy biến áp phế thải mà không có giấy phép từ Bộ TNMT. Văn Môn, làng nghề tái chế lớn nhất miền Bắc, có hàng chục xưởng đúc nhôm và tái chế nhựa, thải khói ô nhiễm. Hầu hết rác thải, bao gồm cả máy biến áp đã hết niên hạn sử dụng, được tập kết gần ruộng lúa và chợ, gây nguy hiểm cho sức khỏe cộng đồng do dầu thải chứa PCB.
Các thiết bị này phục vụ trạm trung thế cung cấp điện cho khu công nghiệp và nhà máy lớn. Tuổi thọ máy biến áp khoảng chục năm, sau đó phải thay thế. Máy biến áp sử dụng dầu cách điện có chứa PCB, thuộc chất thải nguy hại. Tại Việt Nam, chỉ có một đơn vị ở TP.HCM được cấp phép xử lý loại rác này. Người dân ở Văn Môn cho biết ô tô chở máy biến áp cũ thường đến vào sáng sớm hoặc tối khuya, gần UBND xã Văn Môn. Khu vực tập kết máy biến áp phế thải đang xây dựng trụ sở UBND xã mới. Văn Môn nổi tiếng là làng nghề tái chế ô nhiễm nhất cả nước và có tỷ lệ người dân mắc ung thư cao. Rác thải ngành điện được tập kết tại Văn Môn, Yên Phong, Bắc Ninh.
Đầu năm 2018, một vụ nổ kho phế liệu đầu đạn tại Văn Môn đã làm hai trẻ em tử vong. Trước đó, tháng 8/2016, VietNamNet đã phản ánh tình trạng rác thải y tế được thu gom và xử lý không đúng quy trình tại làng nghề này. Sau đó, chính quyền Bắc Ninh đã can thiệp và đóng cửa cơ sở tái chế. Ông Nguyễn Thượng Hiền, Vụ trưởng Vụ chất thải Tổng cục Môi trường, cho biết chỉ có một đơn vị tại Việt Nam được cấp phép xử lý chất thải nguy hại, đó là Công ty Siam City Cement ở TP.HCM. Ông nhấn mạnh rằng việc chuyển giao máy biến áp chứa dầu cho đơn vị không có giấy phép là vi phạm quy định.
Máy biến áp sử dụng dầu cách nhiệt chứa PCB, một chất thải gây ung thư và vô sinh, đã bị khuyến cáo không sản xuất và sử dụng. Theo Tổng cục Môi trường, PCB là hợp chất nhân tạo được sử dụng rộng rãi trong quá khứ, bị cấm từ cuối những năm 1970 vì nguy cơ cho sức khỏe và môi trường. PCB nằm trong nhóm 21 chất hữu cơ khó phân hủy (POP) theo Công ước Stockholm, yêu cầu quản lý và tiêu hủy an toàn. Những chất này có thể gây hại nghiêm trọng cho con người và động vật. Việt Nam đã tham gia Công ước Stockholm từ năm 2002 và thực hiện nhiều dự án quản lý POP, nhưng việc xử lý PCB vẫn gặp khó khăn do chính sách chưa hợp lý, chế tài yếu, và nhận thức hạn chế về nguy hại của PCB trong cộng đồng.
Source: https://afamily.vn/rac-chua-chat-gay-ung-thu-vo-sinh-chenh-enh-giua-khu-dan-cu-20190812162623344.chn